Aktywnie po zdrowie

Sprawa DUŻEJ WAGI: w sieci, czyli o zespole metabolicznym

Lek. Michał Mularczyk
www.ZdrowyStyl.eu

Zespół metaboliczny jest zbiorem chorób będących najczęstszymi powikłaniami otyłości brzusznej. Głównymi składnikami zespołu metabolicznego są:

1. ZAWSZE – nadwaga lub otyłość typu brzusznego, ORAZ
2. zaburzenia gospodarki węglowodanowej (cukrowej): stany przedcukrzycowe, czyli nieprawidłowa tolerancja glukozy lub nieprawidłowe stężenie cukru we krwi na czczo, i cukrzyca typu 2, LUB
3. zaburzenia gospodarki tłuszczowej (podwyższone stężenie cholesterolu i/lub trójglicerydów), LUB
4. nadciśnienie tętnicze, LUB
5. podwyższone stężenie kwasu moczowego w surowicy krwi.

Wystarczy, ze wystąpią trzy nieprawidłowości z wyżej wymienionych i można rozpoznać zespół metaboliczny. Z kolei następstwem zaburzeń i chorób wchodzących w skład tego zespołu jest miażdżyca, czyli poważne uszkodzenia ścian tętnic (zwężenia). Typowe konsekwencje miażdżycy to zawał serca (niewydolność serca, nagła śmierć sercowa), niedrożność tętnic kończyn dolnych (amputacje), niedrożność tętnic szyjnych (otępienie umysłowe, udary mózgu, niedowłady kończyn).

Punkt wspólny

Nie wszystkie składniki zespołu metabolicznego muszą występować razem, ale czynnikiem zawsze występującym jest nadwaga, która prowadzi do otyłości. Stąd płynie prosty wniosek, że trzeba wcześnie zacząć leczyć nadwagę, aby nie dopuścić do tak poważnych konsekwencji. A w naszym pięknym kraju nadwagę stwierdza się już u ok. 70% dorosłej populacji, z czego ok. 30% ma otyłość!!!

W sieci

Interesujące, a za razem groźne jest to, że jeden składnik zespołu metabolicznego powoduje wystąpienie innego. I tak:

Otyłość stwarza prawdopodobieństwo wystąpienia nadciśnienia, zaburzeń gospodarki tłuszczami oraz cukrami (do cukrzycy włącznie).

Nadciśnienie tętnicze potrafi wywołać (przyspieszyć) wystąpienie otyłości. Jest ważnym czynnikiem ryzyka wystąpienia miażdżycy (np. choroba wieńcowa) i cukrzycy oraz znacznie pogarsza przebieg tych chorób.

Zaburzenia gospodarki węglowodanowej pociągają za sobą rozwój otyłości oraz wystąpienie nadciśnienia, miażdżycy i zaburzeń gospodarki tłuszczowej. Niewydolność nerek (klasyczne powikłanie cukrzycy) jest bardzo silnym czynnikiem wywołującym i nasilającym miażdżycę i nadciśnienie.

Zaburzenia gospodarki lipidowej powodują wystąpienie miażdżycy i pogarszają jej przebieg, są niemal nieodłącznym elementem cukrzycy zawsze pogarszającym jej przebieg.

Miażdżyca (w tym choroba wieńcowa), czyli powikłanie czynników wyżej wymienionych, szczególnie w swoich najcięższych postaciach (zawał serca, udar mózgu, niedokrwienie nerek, kończyn, skóry) doprowadza do nasilenia nadciśnienia, cukrzycy i w końcu do zgonu człowieka. Jest punktem końcowym zespołu metabolicznego.

I znów ten cukier

Powstaje pytanie, dlaczego tak różne choroby wywołują się nawzajem? Otóż mają wspólny początek: nadmierne spożywanie wysoko przetworzonych węglowodanów (cukrów). Wyraźnie pokazuje to przedstawiony poniżej schemat. Prezentuje on powiązania między chorobami wchodzącymi w skład zespołu metabolicznego. Strzałki niebieskie pokazują jednokierunkowe zależności (która nieprawidłowość wywołuje jakie zaburzenie), czerwone – wzajemne ich wywoływanie.

Co ważnego dla przeciętnego grubasa wynika z tego rysunku?

1. Należy regularnie sprawdzać, czy nie wystąpiło już powikłanie otyłości (pomiary ciśnienia, badania krwi: poziomu cholesterolu i trójglicerydów oraz stężenia glukozy na czczo i po posiłku). A jeżeli już pojawiły się choroby, to trzeba je leczyć.
2. Warto pozbyć się nadmiernej masy ciała. Jeżeli jest z tym problem, najlepiej udać się do specjalisty w dziedzinie odchudzania.

Wczesne rozpoznanie składowych zespołu metabolicznego pozwala na profilaktykę i leczenie. Odpowiednia terapia znacznie łagodzi przebieg chorób i redukuje śmiertelność związaną z powikłaniami sercowo-naczyniowymi (zawały serca, udary mózgu).

Przeczytaj inne artykuły z serii SPRAWA DUŻEJ WAGI:

• O przyczynach otyłości bez ogródek
• Niebezpieczne jabłko, czyli o typach otyłości i BMI
• Towarzyska otyłość, czyli o powikłaniach

choroby

cukier

cukrzyca

nadwaga

otyłość